Diễn đàn kinh tế Việt Nam: UBCKNN “lộ” 5 giải pháp để thị trường chứng khoán an toàn, bảo vệ nhà đầu tư

Chủ Nhật, 05/06/2022 10:56
Số lượng tài khoản giao dịch của nhà đầu tư đã tăng nhanh đạt trên 5,2 triệu tài khoản vào cuối tháng 4/2022 trong đó số tài khoản mở mới trong năm 2021 bằng cả giai đoạn 2013-2020 cộng lại.

Sáng 5/6 tại TP. HCM, Ban Kinh tế Trung Ương đã đã chủ trì tổ chức Diễn đàn Kinh tế Việt Nam lần thứ tư với chủ đề "Xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với hội nhập kinh tế sâu rộng trong tình hình mới".

Tại Diễn đàn, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã có bài tham luận "Thị trường Chứng khoán Việt Nam trở thành kênh huy động vốn hiệu lực và hiệu quả cho nền kinh tế".

Cuối tháng 4/2022, có 5,2 triệu tài khoản chứng khoán

Về những kết quả đạt được, UBCK Nhà nước cho biết, TTCK đã hình thành và vận hành đầy đủ các cấu phần bao gồm thị trường cổ phiếu, thị trường trái phiếu và TTCK phái sinh. Quy mô của thị trường vốn tăng trưởng bình quân 28,5%/năm giai đoạn 2016-2021, đạt 134% GDP vào năm 2021, gấp 3,5 lần quy mô năm 2015, trong đó quy mô vốn hóa thị trường có nhiều tương đương 92,8% GDP năm 2021; quy mô thị trường trái phiếu 40,7%GDP.

Trong năm 2021, mặc dù thị trường chịu nhiều ảnh hướng bất lợi bởi dịch bệnh Covid, tổng mức huy động vốn trên TTCK vẫn đạt trên 1,12 triệu tỷ đồng, tương đương 38,7% tổng vốn đầu tư toàn xã hội. Trong đó, Khối lượng phát hành trái phiếu Chính phủ (TPCP) đạt trên 318 nghìn tỷ đồng. Huy động vốn của khối doanh nghiệp thông qua qua phát hành cổ phiếu và đấu giá cổ phần hóa đạt trên 143,5 nghìn tỷ đồng, tăng gấp 2 lần năm 2020. Khối lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) đạt trên 636 nghìn tỷ đồng.

Trên 5,2 triệu tài khoản, giải pháp nào để thị trường chứng khoán an toàn, bảo vệ nhà đầu tư? - Ảnh 1.

Sáng 5/6 tại TP. HCM, Ban Kinh tế Trung Ương đã đã chủ trì tổ chức Diễn đàn Kinh tế Việt Nam lần thứ tư với chủ đề "Xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với hội nhập kinh tế sâu rộng trong tình hình mới".

Tổng khối lượng phát hành riêng lẻ năm 2021 là 605 nghìn tỷ đồng, tăng 38,8% so với năm 2020; khối lượng phát hành ra công chúng là 31 nghìn tỷ đồng. Trong Quý I/2022, khối lượng TPDN phát hành riêng lẻ tiếp tục tăng ở mức 105,5 nghìn tỷ động; đồng thời, các doanh nghiệp đã chào bán trên 5.000 tỷ đồng trái phiếu ra ng chúng. 

Các tổ chức tín dụng là nhóm phát hành lớn nhất, chiếm 36,2% tổng LG phát hành, các doanh nghiệp bất động sản chiếm 33,26% tổng khối lượng phát hành.

Về thị trường cổ phiếu, trong năm 2021, chỉ số VNIndex có sự tăng trưởng tốt thể hiện khả năng chống chịu với đại dịch và khả năng phục hồi của nền kinh tế đạt mức lịch sử mới là 1.528,57 điểm vào ngày 06/01/2022.

Thanh khoản năm 2021 tăng 258% so với bình quân năm 2020 và tiếp tục gia tăng trong những tháng đầu năm 2022, với mức bình quân đạt 31.174 tỷ đồng/phiên (tính đến ngày 4/4/2022).

Bên cạnh những kết quả tích cực nêu trên, tình hình tăng trưởng nhanh của TTCK, thị trường trái phiếu thời gian gần đây đã phát sinh những rủi ro tiềm ẩn như: Hiện tượng thao túng giá trên thị trường cổ phiếu, TTCK phai càng tinh vi, phức tạp; Rủi ro trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp Kinh nhiều NĐT, đặc biệt là NĐT cá nhân chưa thực sự hiểu biết rõ về pháp luật Dolls đầu tư, giao dịch TPDN riêng lẻ; Chất lượng hoạt động của các tổ chức cung cấp dịch vụ trên thị trường còn chưa đồng đều: Một số tổ chức kiểm toán, tổ chức thẩm định giá năng lực còn hạn chế...

Số lượng tài khoản giao dịch của nhà đầu tư đã tăng nhanh đạt trên 5,2 triệu tài khoản vào cuối tháng 4/2022 trong đó số tài khoản mở mới trong năm 2021 bằng cả giai đoạn 2013-2020 cộng lại. Số lượng NĐT nước ngoài cũng gia tăng với tông giá trị danh mục của NĐT nước ngoài cuối năm 2021 đạt 54,9 tỷ USD, tăng hơn 21% so với cuối năm 2020 và gấp hơn 6,5 lần trong vòng 10 năm qua.

Bên cạnh đó, kết quả kinh doanh của công ty niêm yết và công ty đại chúng chưa niêm yết cũng tương đối khả quan (lợi nhuận của các công ty niêm yết tăng 35,1% so với năm 2020; tỷ suất sinh lời cũng được cải thiện từ mức 13,1% năm 2020 lên 14,6% năm 2021) cho thấy hoạt động của công ty đại chúng đã từng bước phục hồi và thích nghi với tình hình dịch bệnh Covid-19. 

5 giải pháp ổn định, minh bạch thị trường chứng khoán

Để đảm bảo thị trường chứng khoán an toàn, minh bạch, UBCK Nhà nước đưa ra một số giải pháp sau:

Thứ nhất, tiếp tục hoàn thiện khung khổ pháp lý cho thị trường theo hướng tăng cường minh bạch, phát triển ổn định và bền vững:

Trước mắt, UBCKNN sẽ chủ động, tích cực trong việc đưa các quy định, chính sách mới của Luật chứng khoán và các văn bản hướng dẫn vào thực tiễn; Tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý, hệ thống chính sách cho phát triển TTCK, trong đó tập trung hoàn thành Chiến lược phát triển TTCK đến năm 2030. Cụ thể:

Đối với thị trường cổ phiếu: Tập trung nâng cao chất lượng hàng hóa, thúc đẩy cổ phần hóa, thoái vốn doanh nghiệp nhà nước gắn với niêm yết trên TTCK; tăng cường tính tuân thủ của các doanh nghiệp trên thị trường.

Đối với thị trường TPCP: Phát triển thị trường TPCP trở thành thị trường chuẩn trên thị trường tài chính, đáp ứng nhu cầu huy động vốn cho ngân sách Nhà nước và hỗ trợ công tác cơ cấu lại ngân sách và nợ công theo hướng an toàn, bên vững; đảm bảo huy động nguồn lực triển khai kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế.

Đối với thị trường TPDN: Phát triển thị trường TPDN theo hướng bến vững, trở thành kênh huy động vốn quan trọng cho các doanh nghiệp, trong đó tập trung phát triển thị trường thứ cấp minh bạch, xây dựng chuẩn mực thị trường, tách bạch rõ giữa trái phiếu phát hành ra công chúng và phát hành riêng lẻ.

Trước mắt, UBCKNN đang tích cực chỉ đạo và phối hợp với các Sở GDCK, Trung tâm Lưu ký chứng khoán trong việc xây dựng và triển khai, đưa vào hoạt động sản giao dịch cho các TPDN phát hành riêng lẻ; đẩy mạnh công giám sát việc sử dụng tiên từ huy động trái phiếu và thực hiện công bố thông tin và giao dịch trái phiếu trên hệ thống công bố thông tin của SGDCK Hà Nội.

UBCKNN cũng sẽ nghiên cứu báo cáo Bộ Tài chính để kiến nghị Chính phủ trình Quốc hội rà soát tổng thể các quy định tại Luật Chứng khoán bao gồm phạm vi phát hành ra công chúng, phát hành riêng lẻ khái niệm nhà đầu tư chứng K1041 chuyên nghiệp tại Luật Chứng khoán và các quy định về xử lý vi phạm trên TTCK.

Thứ hai, đẩy mạnh công tác tái cấu trúc TTCK, nâng cao sức cạnh tranh và chất lượng của các định chế trung gian thị trường. UBCKNN tiếp tục thực hiện tái cấu trúc công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ theo đề án đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, rà soát, phân loại, kiểm tra tại chỗ, xây dựng phương án đối với từng công ty để có biện pháp xử lý phù hợp, nghiên cứu triển khai số hóa các tài sản tài chính trên TTCK, áp dụng các công nghệ tài chính mới, chuẩn hóa hoạt động mở tài khoản trực tuyến (e-contract), xác thực khách hàng trực tuyến (e-KYC); nâng cao chất lượng và đạo đức nghề nghiệp đối với đội ngũ nhân viên hành nghề chứng khoán...

Đối với các tổ chức kiểm toán, tổ chức thẩm định giá, tổ chức xếp hạng tín dụng… UBCKNN sẽ phối hợp với đơn vị của Bộ Tài chính để nâng cao đạo đức Lan chất lượng dịch vụ của các tổ chức này; Khuyến khích các tổ chức cung cấp dịch vụ trên TTCK triển khai ứng dụng fintech, phù hợp với nhu cầu của nhà đầu tư và sự phát triển của thị trường.

Thứ ba, tăng cường sự tham gia của các định chế đầu tư chuyên nghiệp và nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp, ưu tiên phát triển nhà đầu tư dài hạn như các quỹ đầu tư, quỹ hưu trí tự nguyện, doanh nghiệp bảo hiểm...; Tăng cường đào tạo, nâng cao nhận thức, hiểu biết và kỹ năng tài chính của nhà đầu tư khi tham gia thị trường. Đồng thời, cung cấp thông tin chính thống, chính xác về chủ trương, định hướng điều hành và tình hình kinh tế vĩ mô, TTCK, an toàn hệ thống tài chính, tiền tệ để ổn định tâm lý nhà đầu tư, tăng cường minh bạch cho TTCK.

Thứ tư, tăng cường công tác giám sát, xử lý vi phạm, nâng cao kỷ luật, kỷ cương của thị trường: Để đáp ứng yêu cầu quản lý, giám sát thị trường trong bối cảnh các hành vi vi phạm ngày càng tinh vi, đa dạng, trong thời gian tới, UBCKNN sẽ phối hợp với các đơn vị chức năng của Bộ Tài chính, Bộ Công an tăng cường công tác thanh tra, giám sát để vừa đảm bảo cho sự phát triển của thị trường, vừa phát hiện, xử lý các hành vi thao túng trên TTCK, theo đó, những hành vi thao túng phải được xử phạt nghiêm minh, những doanh nghiệp thực hiện đúng quy định thì phải được hỗ trợ để phát triển bền vững. UBCKNN cũng sẽ tập trung nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho công tác thanh tra, giám sát, cả về số lượng và chất lượng, dần đưa vào ứng dụng công nghệ mới (Big Data; Machine Learning, Blockchain) trong hỗ trợ nghiệp vụ quản lý và giám sát.

Thứ năm, về công tác thông tin, tuyên truyền, UBCKNN sẽ phối hợp với các đơn vị thuộc Bộ Tài chính, các Bộ, ngành liên quan và các đơn vị truyền thông, cơ quan báo chí tăng cường thông tin đầy đủ, chính xác và kịp thời tới công chúng đầu tư để ổn định tâm lý thị trường, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư an tâm tham gia huy động vốn và đầu tư trên thị trường vốn. Đồng thời, phối hợp với các tổ chức quốc tế triển khai các giải pháp để sớm nâng hạng TTCK Việt Nam theo lộ trình đã đặt ra.

Trên cơ sở các mục tiêu, giải pháp đề ra trong Chiến lược Tài chính đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 368/QĐTTg ngày 21/3/2022, UBCKNN dưới sự chỉ đạo của Bộ Tài chính sẽ phấn đấu thực hiện mục tiêu cơ cấu lại toàn diện để TTCK trở thành kênh dẫn vốn trung và dài hạn chủ yếu cho nền kinh tế, chú trọng phát triển TTCK theo hướng an toàn, hiệu quả, bền vững, đảm bảo tăng trưởng về quy mô và nâng cao chất lượng hoạt động; Phần đầu đưa quy mô thị trường cổ phiếu đạt 100% GDP vào năm 2025 và 120% GDP vào năm 2030; quy mô thị trường trái phiếu đạt 47% GDP vào năm 2025 và 58% GDP vào năm 2030.

Theo Ong Lý (Dân Việt)

Tin khác