Năm nào qua Tết tôi cũng hành hương Yên Tử, tôi quen với khung cảnh mờ sương huyền ảo của rừng tùng cổ kính, quen bước chân sột soạt đi băng qua thảm lá ẩm ướt của rừng trúc xanh tươi. Nhưng Yên Tử mùa thu thì đẹp đến lạ, khác với sự huyền bí lãng đãng khói sương. Yên Tử mùa thu sạch trong, mát mẻ mà vẫn mang nét u linh trầm mặc của vùng đất Phật.
Mùa thu không phải mùa cao điểm của khách hành hương về với danh sơn Yên Tử - nơi Phật Hoàng Trần Nhân Tông chọn làm nơi tu hành và giảng đạo, nơi khởi nguồn của thiền phái Trúc Lâm Yên Tử là dòng Phật giáo mang đậm bản sắc của Việt Nam.
Theo chân các bậc trí giả, khách hành hương đến với non thiêng Yên Tử theo tâm lý đi chùa lễ Phật cầu an, nhưng cũng chính là chuyến du lịch tâm linh kèm rèn luyện sức khoẻ. Mùa thu trời quanh mây tạnh, dòng người thưa vắng, nếu sức khoẻ thể lực cho phép, khách hành hương có thể thử sức mình bằng cách leo theo đường bộ từ chân núi lên tới đỉnh chùa Đồng.
Cung đường cả lên và xuống theo đường bộ chỉ khoảng hơn 6 km, tốn khoảng 5 giờ đồng hồ cho hai chiều thong dong vừa đi, vừa nghỉ. Lối leo bộ của Yên Tử là cung đường ngàn năm, lại được tu bổ gia cố thành bậc thang chắc chắn, từ chân núi lên chùa Hoa Yên - nơi có cây đại cổ thụ ngàn năm thì đường thoai thoải dễ đi như tản bộ trong rừng.
Đi trong rừng Yên Tử mùa thu cảm giác thật lãng mạn, trên đầu lên trời xanh mây trắng, dưới chân là thảm lá đỏ vàng, tiếng ong vo ve bay, đàn kiếm hối hả tha mồi dưới thảm lá, xa xa văng vẳng lại tiếng chuông ngân nga lẫn vào tiếng chim lảnh lót. Nắng chiếu xuyên qua tán lá xanh thành hoa nắng nhảy nhót trong rừng, hay tạo thành các ống ánh sáng rọi thẳng từ trên cao xuống sáng vàng rực rỡ.
Chùa Giải Oan - nơi các cung nữ trinh liệt trầm mình xuống dòng suối Hồ Khê để ngăn vua bỏ ngai vàng quy Phật nay vẫn còn đây dòng suối nước trong xanh chảy róc rách đêm ngày. Đây cũng là nơi duy nhất trong khu vực chùa mà có nhà thờ Mẫu trong hệ thống chùa chiền Yên Tử hôm tôi đi đúng vào ngày có giá hầu lễ tạ.
Suốt cả nhiều hàng bậc đá dài trang hoàng rực rỡ xếp đầy hương hoa, vật phẩm mũ, ngựa dùng cho giá hầu. Tiếng nhạc tiếng hát văn giữa đại ngàn u tịch như tạo thêm nét bí ẩn, linh thiêng chốn danh sơn.
Nhiều hình nộm đủ mũ áo cân đai, mặt đỏ râu dài, tay cầm thanh đa,o nét mặt uy nghi tạo nên sự trang nghiêm uy vũ lại có tiếng trống trầm hùng, tiếng nhạc réo rắt như đưa du khách ngược dòng lịch sử trở về với một thủa oai hùng của ông cha.
Qua khu vực nhà thờ Mẫu là bắt đầu chạm vào đường dốc dẫn lên núi, tiếng lá khô vỡ lạo xạo dưới bước chân, cây cối xanh tốt um tùm, cứ một quãng lại có quán để dừng nghỉ chân với vòi nước mát lạnh. Chỉ vài vốc nước lên mặt là xua tan hết bụi bặm trên mặt và cả trong tâm hồn và cảm giác thư thái giữa đại ngàn Yên Tử.
Nếu đi cáp treo, du khách thả sức ngắm nhìn toàn cảnh Yên Tử từ trên cao, nhưng không thể chạm tay vào di tích như những thân cây xích tùng gần ngàn năm tuổi, rễ nổi ngoằn nghoèo như đàn trăn khổng lồ bò trên mặt đất. Khối nu của rễ cây mốc mác sần sùi, nhưng mang vẻ đẹp của lịch sử sau bao nhiêu sương gió dãi dầu.
Trong rực rỡ của nắng thu, các am tháp chùa chiền hiện rõ mồn một giữa màu xanh cây lá, dấu rêu, màu đá không ẩm ướt mà khô cong, sạch sẽ. Du khách có thể nhìn rõ từng đám rêu hay phong lan bám trên các nhánh cây già.
Càng lên cao, con đường càng thêm độ dốc, nhưng bù lại gió luôn thổi mát lạnh và cây cối càng thêm rậm rạp. Lối lên Yên Tử bao năm bao người qua lại nên an toàn, chắc chắn và thuận tiện dễ đi, không lo bị trơn trượt hay vướng víu vì đông người như dịp lễ hội đầu xuân.
Cứ thong dong, thong thả sẽ gặp những điểm nghỉ chân ngắm cảnh, để đôi chân bớt mỏi, còn đôi mắt thì thả sức nhìn ngắm núi rừng, bộ ngực thì như được thanh lọc bởi bầu không khí trong lành.
Tượng Phật Hoàng Trần Nhân Tông sừng sững giữa mây trời với vẻ mặt từ bi độ lượng, quần thể xung quanh chân tượng cũng là nơi để khách dừng nghỉ chân và tìm kiếm khung hình đẹp. Từ tượng Phật tới đỉnh chùa Đồng không còn cáp treo, chỉ còn đường leo bộ.
Trên độ cao này, cây cối có hình dáng khác hẳn, không quá to lớn, nhưng rất chắc khoẻ và bám nhiều rêu phong. Rừng trúc cứ reo lên u u khi có gió thổi qua, bông lau phất phơ trong gió ngàn với vẻ bình yên tự tại.
Chịu khó đi chậm quan sát, khách có thể ngắm được các mảng rêu tuyệt đẹp bám trên các thân cây cũng như ngắm nhìn sự biến đổi của cảnh vật khi thoắt cái mây mù ào tới giăng giăng như choàng áo khói sương che lên vạn vật, thoắt cái mây mù tan đi mọi cảnh vật là hiển hiện ra trước mắt như trong một cuốn phim.
Tôi gặp cụ già 77 tuổi vẫn kiên nhẫn bước từng bước leo lên đỉnh chùa Đồng cao 1.068 mét với nét mặt mãn nguyện và hạnh phúc, cụ từ chối mọi sự giúp đỡ chỉ nhận lời động viên và tự chống gậy đi xuống theo lối mòn. Có du khách chọn ngồi thiền định dưới những tán cây tùng cổ thụ như để hấp thu linh khí của núi rừng non thiêng Yên Tử.
Có rất nhiều cảm giác thú vị khi du khách về với Yên Tử mùa thu ngay cả với những vị khách quen.
