Ông Alex Crane (thứ ba từ phải qua) phát biểu tại toạ đàm CanCham Crystal Ball 2023 |
Trải qua năm 2022 với nhiều biến cố, không ít dự án xây dựng lớn bị đình chỉ và thậm chí còn phát sinh hệ luỵ pháp lý, ngành bất động sản trở thành tiêu điểm chú ý trong năm nay. Ngoài những xáo động ở thị trường trong nước, bối cảnh kinh tế toàn cầu đang lao đao và các nhà đầu tư phải đương đầu với không ít thử thách cũng là lý do khiến bài phát biểu của ông Crane được chào đón nồng nhiệt và liên tục được các diễn giả khác trích dẫn trong cùng chương trình.
Dù vậy, ông Crane vẫn nêu bật những cơ hội cải tổ cho chủ đầu tư trong năm nay. Ông cho biết: “Năm 2022 xảy ra không ít vụ việc ảnh hưởng đến danh tiếng và uy tín của các chủ đầu tư bất động sản trong nước, tuy nhiên đầu năm nay chúng ta cũng đã nhận thấy một số động thái tích cực sơ bộ. Với những nhà đầu tư có đủ năng lực và nguồn vốn thì đây là thời điểm tốt để triển khai dự án trong ngành bất động sản thương mại. Các nhà đầu tư trong nước và nước ngoài đều đã hiện diện ở thị trường và đang ráo riết tìm kiếm cơ hội.”
Mặc dù tỏ ra lạc quan về tình hình ngành bất động sản công nghiệp, ông Crane vẫn lưu ý rằng chi phí xây dựng ở Việt Nam tăng 30% là dấu hiệu cho thấy Việt Nam đang dần trở nên đắt đỏ hơn, và hiện tại chi phí sản xuất bao gồm cả nhân công trong ngành sản xuất – vốn là một trong những ngành xương sống của nền kinh tế – đã ngang bằng với Philippines. Theo ông, thị trường bất động sản trong nước có thể được bổ sung nguồn cung trong năm tới, tạo áp lực lên giá đất và giá thuê. Nguồn cung không chỉ đến từ các dự án xây dựng mới, mà còn từ sự việc mở cửa lại một số “vùng xám” trong không gian đô thị, hệ quả của việc một số nhà máy, xí nghiệp buộc phải đóng cửa hoặc cắt giảm sản lượng/thời lượng sản xuất trong năm 2022. Đó sẽ là những ngành nghề phục hồi sớm nhất, trước cả khi các dự án văn phòng cho thuê bắt đầu đi vào hoạt động.
Báo cáo Quý 4 năm 2022 của Knight Frank cũng chỉ ra những cơ hội thuận lợi cho khách thuê trong năm nay. Mô tả bước chuyển biến của thị trường từ “ưu ái chủ đầu tư” sang “ưu ái khách thuê”, ông Crane khuyến nghị các doanh nghiệp đang thuê mặt bằng văn phòng và nhà xưởng nên thương thảo lại với đơn vị môi giới về kỳ hạn thuê và giá thuê trong tương lai, bởi lẽ nguồn cung văn phòng Hạng A và Hạng B sẽ tăng thêm 23% trong vòng 12-24 tháng tới. Theo đó, giá thuê trung bình văn phòng Hạng A sẽ giảm khoảng 5%, còn Hạng B giảm khoảng 18%.
“Đối với các khách thuê bất động sản công nghiệp và văn phòng, năm nay sẽ là thời điểm lý tưởng để đối thoại với đơn vị tư vấn,” ông Crane chia sẻ. “Còn đối với các nhà sản xuất đang tìm thuê mặt bằng xây dựng nhà xưởng mới, cũng như các tổ chức, doanh nghiệp đa quốc gia và quy mô lớn, thị trường văn phòng cho thuê ở Việt Nam cũng bắt đầu chuyển biến theo hướng có lợi cho khách thuê.”
Trong bài phát biểu, công ty Knight Frank cũng hoan nghênh các cơ quan chức năng tham gia chỉ đạo, điều tiết ngành bất động sản trong các lĩnh vực thuế, thanh lý tài sản, chính sách cho vay và thị trường trái phiếu nhằm ngăn ngừa các vấn đề và biến động thị trường phát sinh vào nửa cuối năm ngoái lặp lại trong tương lai.
“Gần đây có không ít thảo luận xoay quanh thị trường trái phiếu, và hiển nhiên vẫn còn nhiều tiềm năng để cải cách quy chế pháp lý hướng dẫn, điều tiết quy trình thanh lý các tài sản khó khăn nhằm giúp giải toả áp lực trái phiếu trong năm nay. Chính phủ cũng có thể cân nhắc áp dụng các quy chế pháp lý chặt chẽ hơn đối với việc vay nợ và trả nợ của giới chủ đầu tư bất động sản,” Alex Crane phát biểu. Ông cũng ủng hộ đề xuất đánh thuế nhà đất thứ hai, mà theo ông là sẽ có ảnh hưởng tích cực toàn diện đối với ngành bất động sản Việt Nam.
Kết thúc bài thuyết trình, Alex Crane nhấn mạnh rằng năm 2023 là cơ hội để cải tổ toàn diện các tiêu chuẩn của ngành bất động sản thương mại, nêu rõ “chất lượng là vàng” và đề cập đến những phương thức nhằm nâng cao tiêu chuẩn xây dựng, tiêu chuẩn quản trị, cũng như không ngừng tăng cường tập trung vào tính bền vững và chứng nhận công trình xanh cho các dự án sắp hoàn thành trong năm nay và năm tới.
Toạ đàm Crystal Ball do CanCham tổ chức đã bước vào năm thứ 18, là một trong những hoạt động thường niên đình đám của cộng đồng doanh nghiệp quốc tế ở TpHCM. Sự kiện năm nay tập hợp nhiều chuyên gia trong các ngành bất động sản, nghiên cứu thị trường, công nghệ và kinh doanh, thị trường đầu tư và pháp lý. Các diễn giả đã đưa ra nhiều dự đoán táo bạo về diễn biến thị trường trong năm nay, trước hơn 200 quan khách gồm cả những lãnh đạo đầu ngành trong nước và quốc tế.