Hang bản Thẳm hay gọi là hang Thẳm Luông, vốn là sản phẩm tạo hóa của thiên nhiên, nhìn từ xa hang đá trông như một cái hầm chui nằm giữa lưng chừng núi. Năm 1964, trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, hang được bộ đội Việt Nam cải tạo, phá đá mở đường dẫn lên, từ đó hang trở thành nơi cất giấu vũ khí bí mật của quân đội ta. Năm 1966, hang đá được đục thông thành con đường mòn nhỏ xuyên qua núi, có chiều dài 500 m. Ngày nay, nơi đây đã trở thành con đường qua lại của hàng chục hộ dân.
Hang Thẳm Luông nằm gần Quốc lộ 6, thuộc bản Thẳm, xã Tông Lạnh, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La, án ngữ trên vách núi đá dựng đứng.
Cửa hang rộng vừa đủ cho một chiếc ô nhỏ trọng tải từ 1,5 - 2 tấn đi qua.
Phía trong hang có đoạn rộng, đoạn hẹp, đi lại khó khăn khăn, có chỗ rộng đủ đặt cả một ngôi nhà sàn cỡ nhỏ của người Thái.
Con đường xuyên qua hang là lối đi lại hàng ngày của hàng chục hộ dân người bản địa. Vào ngày mùa luôn tấp nập người ra vào mua bán nông sản. Còn những ngày thường, lúc nào cũng có người qua lại.
Hai bên thành hang bị dính đầy đất do lượng người cùng các phương tiện của người dân thường xuyên qua lại.
Trong lòng hang trời tối mịt, mỗi lần người dân đi qua đây phải mang theo đèn pin hoặc đóm lửa soi đường mới đi được.
Đối với những ai lần đầu tiên đi qua không trách khỏi cảm giác rợn người, nổ da gà vì hang tối vắng vẻ, lạnh ngắt.
Mặt đường xuyên qua hang mặc dù đã được trải đất và đá cuội, những vẫn còn nhiều ổ voi, ổ gà khiến việc đi lại của người dân gặp không ít khó khăn.
Phía sau con đường xuyên qua núi là thung lũng nơi sinh sống của hơn 60 hộ dân thuộc bản Chùn, bản Thẳm và một số hộ dân của bản Cuông Mường (xã Tông Lạnh).
Đường dẫn từ chân núi lên cửa hang phải đi men theo vách đá, người đi qua chỉ cần chút sơ xẩy, chủ quan là có thể bị rơi xuống vực.
Miệng hang dẫn vào trong lòng núi nằm giữa vách núi đá dựng đứng.
Khí hậu trong hang thoáng mát, mùa đông ấm áp mùa hè mát mẻ. Trong lòng hang có rất nhiều thạch nhũ trông rất đẹp là điểm đến hấp dẫn cho những ai ưa thích khám phá.
Từ cửa hang nhìn xuống là trung tâm xã Tông Lạnh nằm dọc theo Quốc lộ 6.
Theo Dân Việt
