Chỉ số năng lực quản lý môi trường (Environmental Performance Index - EPI) là tập hợp các chỉ số trong nhiều lĩnh vực khác nhau với mục đích đánh giá nỗ lực thực hiện mục tiêu về môi trường của các quốc gia, được công bố định kỳ 2 năm một lần.
Dựa trên việc đánh giá 32 chỉ số trải dài trên 11 nhóm vấn đề, chỉ số EPI đã công bố bảng xếp hạng 10 quốc gia giải quyết tốt nhất các vấn đề môi trường trong năm 2022 - hay còn gọi là những quốc gia "xanh" nhất hành tinh.
Chỉ số EPI được xây dựng với mục đích đánh giá tính bền vững về môi trường tại các quốc gia trên thế giới (Ảnh: Yale University).
1. Thụy Sĩ
Thụy Sĩ được vinh danh là quốc gia xanh nhất trên thế giới với số điểm tổng thể là 87,42. Nước này được số điểm gần như tuyệt đối cho các chỉ số vệ sinh nước (99,99 điểm) và tài nguyên nước (99,67).
Thụy Sĩ còn tạo nên ấn tượng tốt khi đạt điểm số cao đáng kể về tính bền vững khi tạo ra sự bùng nổ của nhiều loại năng lượng sạch như năng lượng mặt trời, điện gió, thủy điện, năng lượng địa nhiệt và máy bơm nhiệt.
Năng lượng mặt trời được sử dụng phổ biến ở Thụy Sĩ (Ảnh: World Atlas).
2. Pháp
Pháp được biết đến với sáng kiến bảo vệ môi trường tuabin thủy điện dọc theo các con sông. Nước này cũng cấm các siêu thị vứt bỏ hoặc tiêu hủy thực phẩm bán không hết trong ngày - nếu chất lượng vẫn còn đảm bảo sử dụng được.
Điểm EPI tổng thể của Pháp là 83,95. Đặc biệt, Pháp đạt điểm rất cao về hạn chế ô nhiễm không khí với số điểm 96,82.
Nước Pháp rất quan tâm đến công tác bảo vệ môi trường (Ảnh: isustainableearth).
3. Đan Mạch
Đan Mạch được xem là "quốc gia xanh" thứ ba trên thế giới với số điểm tổng thể là 81,60.
Đan Mạch được biết đến với các chính sách phát thải khí nhà kính hiệu quả và nỗ lực ngăn chặn biến đổi khí hậu. Đất nước này nổi bật với điểm số cao cho các hạng mục như: đa dạng sinh học, môi trường sống cũng như chất lượng không khí.
Đan Mạch xếp hạng cao với chỉ số về chất lượng không khí (Ảnh: Getty Images).
4. Malta
Malta đạt 80,9 điểm tổng thể, xếp vị trí số 1 trong danh mục đa dạng sinh học, môi trường sống cũng như nước sạch và tài nguyên nước.
Malta được biết đến với hệ thống tàu điện hiệu quả và thân thiện với môi trường cùng sự phát triển bền vững của ngành du lịch nông nghiệp. Đất nước này được xếp hạng là "quốc gia xanh" thứ tư trên thế giới đi kèm với những thách thức đáng quan tâm. Chẳng hạn, quốc gia này thiếu thốn không gian và tài nguyên tại chỗ, phụ thuộc năng lượng, khan hiếm nước và quản lý chất thải cần được cải thiện.
Người dân Malta hòa mình vào cuộc sống thiên nhiên (Ảnh: craftyinmalta).
5. Thụy Điển
Thụy Điển là "quốc gia xanh" xếp vị trí thứ 5 trên thế giới với điểm EPI là 80,51. Quốc gia Bắc Âu này được biết đến là một trong những quốc gia bền vững nhất trên thế giới, đặc biệt là việc sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo và lượng khí thải carbon dioxide thấp.
Chính phủ Thụy Điển đang đặt ra mục tiêu đầy tham vọng cho năm 2045: cam kết không sử dụng nhiên liệu hóa thạch, thay vào đó sẽ sử dụng 100% năng lượng tái tạo. Thụy Điển đạt điểm tuyệt đối trong hạng mục giải quyết tác động đe dọa tính mạng con người đối với việc tiếp xúc các loại hóa chất độc hại (như chì).
Xe bus sử dụng năng lượng sạch thân thiện với môi trường ở Thụy Điển (Ảnh: world atlas).
6. Anh
Vương quốc Anh có điểm EPI tổng thể là 79,89. "Xứ sở sương mù" được xem là "quốc gia xanh" thứ 6 trên thế giới với điểm số tuyệt đối (100) về nước sạch và điều kiện vệ sinh, bao gồm nước uống và vệ sinh.
Hiện có khoảng 8.879 tuabin gió được lắp đặt khắp nơi ở Vương quốc Anh, cung cấp cho đất nước này nguồn điện sạch và bền vững.
Giới trẻ Anh tích cực bảo vệ môi trường (Ảnh: world atlas).
7. Luxembourg
Luxembourg trở thành "quốc gia xanh" nhờ những tiến bộ trong việc loại bỏ áp lực môi trường khỏi quá trình tăng trưởng.
Điểm EPI tổng thể của Luxembourg là 79,12. Nước này đứng thứ 5 trong danh mục đa dạng sinh học và môi trường sống, và thứ 5 về tài nguyên nước với số điểm là 99,76.
Luxembourg có tỷ lệ phủ xanh rất cao (Ảnh: world atlas).
8. Áo
Điểm EPI của Áo là 78,97. Đất nước này nổi tiếng với các tiêu chuẩn nghiêm ngặt về quản lý chất thải, hóa chất, ô nhiễm không khí và nông nghiệp.
Áo được xếp hạng cao cho 2 chỉ số: nông nghiệp với 71,34 điểm và sức sống của hệ sinh thái với 74,03 điểm.
Người dân Áo ưa chuộng lối sống vận động để duy trì sức khỏe (Ảnh: MikeDotta/Shutterstock).
9. Ireland
Ireland cũng là "quốc gia xanh" với 78,77 điểm tổng thể, trong đó hạng mục nước sạch và vệ sinh đạt 100 điểm.
Ireland nổi tiếng là một quốc gia xanh - sạch - đẹp (Ảnh: theworldpursuit).
10. Phần Lan
Phần Lan, đạt 78,64 điểm EPI, đã lọt top 10 quốc gia "xanh" nhất thế giới. Phần Lan đứng đầu về hạng mục sức khỏe môi trường với 99,3 điểm.
Quốc gia Bắc Âu này cũng đạt điểm cao đáng kể trong các hạng mục về phơi nhiễm kim loại nặng, nước sạch và vệ sinh cũng như chất lượng không khí. Phần Lan ưu tiên bảo tồn rừng và động vật hoang dã, ngoài ra, hiện 35% điện sinh hoạt được cung cấp bởi các nguồn năng lượng tái tạo.
Phần Lan chú trọng bảo vệ rừng và sử dụng năng lượng tái tạo (Ảnh: world atlas).
"Bền vững môi trường" được xem là một trong những mục tiêu quan trọng nhất trong các chính sách phát triển kinh tế, xã hội và môi trường của nhiều quốc gia trên thế giới.
Chỉ số đánh giá hoạt động môi trường (Environmental Performance Index – EPI, chỉ số hiệu quả môi trường, chỉ số thành tích môi trường, chỉ số năng lực quản lý môi trường) là một loại chỉ số tổng hợp được Trung tâm Chính sách và Luật Môi trường Yale (YCELP) thuộc Đại học Columbia xây dựng với mục đích đánh giá tính bền vững về môi trường tại các quốc gia trên thế giới.