Huyện Côn Đảo gồm 16 hòn đảo lớn nhỏ đã quá nổi tiếng với những người yêu thích biển. Những ngày tháng 6, nắng nhẹ trời trong, tôi book vé thẳng chuyến bay từ Hà Nội đến Côn Đảo.
Vé bay Côn Đảo không rẻ chút nào và chuyến bay từ Sài Gòn thuận tiện hơn từ Hà Nội nên cuối tuần, hòn đảo đón khá nhiều khách ghé thăm nơi này. Tránh đám đông ồn ào, tôi chọn đi vào ngày thường và cũng đặc biệt ghé đảo để trải nghiệm một hoạt động mà lần trước đến không đúng dịp: xem rừa đẻ trứng và thả rùa con về với biển cả.
Côn Đảo vẫn bình yên như vài năm trước tôi đến dù du lịch đã phát triển hơn với nhiều điểm nghỉ nhưng cuộc sống của người dân không xáo trộn nhiều. Sau khi đã lấy phòng, tôi gọi điện cho ban Quản lý vườn Quốc gia Côn Đảo để xác định đã đến đảo và tham gia hoạt động đúng với lịch đã đặt từ trước đó. Tour đi trong ngày ngắm rùa sinh sản và tham quan hòn Bảy Cạnh là một trong những tour du lịch đặc biệt, độc đáo nhất của Côn Đảo. Ban quản lý hòn Bảy Cạnh quy định chỉ đón tối đa 48 khách vào ban ngày và 24 khách vào ban đêm.
Háo hức là cảm giác của tất cả những người đi trong đoàn. Sau 45 phút đi bằng tàu, chúng tôi đến hòn Bảy Cạnh. Sau khi ăn tối tại trại Kiểm lâm Bảy Cạnh, Hướng dẫn viên giới thiệu đặc tính sinh thái của Rùa biển, công tác bảo tồn rùa biển của Vườn quốc gia Côn Đảo và hướng dẫn nội quy, cách tiếp cận xem hoạt động đẻ trứng của rùa biển và chờ rùa mẹ lên bãi cát làm tổ, đẻ trứng.
Cầm theo đèn pin và bôi muỗi, khoác áo khoác mỏng tránh sương đêm, chúng tôi nhẹ bước theo người dẫn đoàn ra bãi Cát Lớn của hòn Bảy Cạnh. Biển đêm ầm ào sóng vỗ và trăng vành vạnh, không ai bảo ai, khe khẽ bước trên mặt cát lạo xạo. nhưng chỉ một vài trong số đó là bãi sinh sản của rùa biển. Đảo Côn Đảo có 16 đảo lớn nhỏ bao quanh, trong đó Hòn Bảy Cạnh được mệnh danh là “Đảo du lịch sinh thái bậc nhất Côn Đảo”. Tháng 4 tới tháng 6 hàng năm là cao điểm mùa rùa đẻ trứng ở Hòn Bảy Cạnh -(đảo chiếm tới 90% lượng rùa đẻ ở Côn Đảo). Mỗi đêm có khoảng 6-8 con rùa lên bãi cát đào ổ đẻ, cao điểm tháng 6 có thể lên tới hơn 15 con/đêm.
Thủy triều lên cao, đêm tĩnh mịch, những con rùa với thân hình nặng trịch tìm chỗ đẻ trứng. Dưới ánh trăng sáng, rùa đào những chiếc tổ trên cát. Hãy cẩn thận với cái đèn pin, tôn trọng sự riêng tư và thật khẽ khi soi đèn để xem chúng đẻ trứng như thế nào. Những con rùa biển rất nhạy cảm với ánh sáng và âm thanh. Nếu phát hiện có người, chúng sẽ lập tức trở lại biển. Đó cũng là lý do tại sao ở Côn Đảo có những chốt kiểm lâm giúp đảm bảo cho việc rùa sinh nở được thuận lợi nhất.
Trong ánh sáng trăng, những quả trứng tròn lấp lánh với cát. Trung bình mỗi con rùa đẻ được từ 80 tới hơn 150 quả trứng. Chúng sẽ lấp kín tổ bằng cát và bò về phía biển cả.
Những ánh mắt thích thú, không ai bảo ai, lặng yên ngắm nhìn cho đến khi những con rùa biến mất vào làn nước biển. Giờ là lúc thực hiện công việc của đội kiểm lâm. Những quả trứng trong tổ sẽ được xếp lên mặt cát, đếm số và được các nhân viên khu bảo tồn đem về nuôi ấp ngay khi chúng vẫn còn nóng hổi.
Để bảo đảm việc bảo tồn rùa biển, nhiệt độ và ánh sáng lồng ấp phải thích hợp để rùa con được nở ra với giới tính riêng. Nếu có ánh sáng nhiều, nhiệt độ cao trứng sẽ nở ra con đực và nếu ánh sáng ít, nhiệt độ thấp trứng sẽ nở con cái. Thời gian rùa ấp trứng kéo dài khoảng 45 tới 60 ngày, sau đó sẽ nở thành rùa con.
Từ tháng 7 tới tháng 9, bạn sẽ được tận mắt chứng kiến cảnh rùa đẻ trứng. Từ tháng 8 tới tháng 10 là lúc trứng rùa nở thành con. Bạn sẽ được trải nghiệm vừa xem rùa đẻ trứng và vừa được tận tay thả rùa con về với biển. Đây là một trải nghiệm có một không hai tại Việt Nam, vô cùng hữu ích.
Chứng kiến những chú rùa con tìm đường về với biển mới thấy khả năng sinh tồn của loài động vật biển đặc biệt này. Những chú rùa con sau 30 năm sẽ quay lại chính nơi chúng được sinh ra để giao phối và sinh sản. Những chú rùa ở Côn Đảo khi lên bờ đẻ đều được gắn mã định danh để theo dõi khi quay lại đẻ.
Kể từ khi thành lập trạm bảo tồn rùa biển ở Côn Đảo đến nay hơn 30 năm - đã ghi nhận hơn 10.000 rùa mẹ tới và đẻ gần 30.000 tổ trứng. Theo ước tính nở ra khoảng 3 triệu rùa con nhưng chỉ khoảng 3000 còn sống sót và trưởng thành.
